Praca po godzinach za darmo?

Czy to możliwe aby pracownik, pozostawał do dyspozycji pracodawcy po godzinach pracy niejako za darmo? Niestety tak.   Zgodnie z kodeksem pracy, jeżeli pracownik pełni dyżur w domu w rozumieniu art. 1515 kodeksu pracy (o ile warunki wprowadzenia takiego dyżuru przez pracodawcę są spełnione), pracodawca nie jest obowiązany wypłacać wynagrodzenia za nadgodziny w czasie, gdy taki dyżur pracownik pełni. Za czas pełnienia dyżuru w domu, pracownikowi bowiem nie należy się rekompensata w sposób ustalony w przepisie art. 1515 § 3 kp . Pracodawca obowiązany jest jedynie wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za czas faktycznego wykonywania pracy obliczając to wynagrodzenie w oparciu o zasady wynikające z zasad wypłaty wynagrodzenia za czas pracy w godzinach nadliczbowych. Z uwagi na pracę w domu pracownika („na telefon”), pracownikowi nie należy się nawet zwrot godzin pozostawania do dyspozycji w postaci godzin wolnych od pracy. Nie mniej jednak wyznaczając dyżur domowy pracodawca powinien przestrzegać prawa pracownika do nieprzerwanego odpoczynku dobowego i tygodniowego.   Art. 132. § 1. kodeksu pracy stanowi bowiem, iż: „pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku” Orzecznictwo stoi bowiem na stanowisku, iż w prawdzie dyżur domowy nie jest czasem pracy, w rozumieniu czasu za który należy się wynagrodzenie za prace w godzinach nadliczbowych, nie mniej jednak nie jest tez czasem odpoczynku., gdzie pracownik może w sposób dowolny dysponować swoim czasem nie musząc liczyć się z koniecznością świadczenia pracy na rzecz pracodawcy. Dodatkowo Art. 133. § 1 wskazuje, że: „Pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.”   Mówiąc najprościej, pracodawca nie musi wypłacać pracownikowi żadnych należności (oczywiście może to uczynić będąc dobrym pracodawcą) jeżeli pracownik świadczy gotowość do pracy na tzw. dyżurze domowym pozostając do dyspozycji „pod telefonem”, nie mniej jednak dyżur nie może być dłuższy niż 5h ponad wymiar czasu pracy na dobę (24h-8h pracy-5h dyżuru=11h i tyle właśnie wynosi kodeksowy czas odpoczynku na dobę). Część pracodawców zapominając o tym rozwiązaniu, zawiera z pracownikami dodatkowe umowy cywilnoprawne co w świetle jest art. 22 § 12 kodeksu pracy nie jest dopuszczalne, gdyż jak stanowi cytowany przepis: Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, określonych w § 1 ( „§ 1. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.) Wartym zauważenia jest także zapis mówiący o tym, iż przepisów dotyczących rekompensaty za czas pracy na dyżurze, czy prawa do zwrotu godzin za czas pozostawania na dyżurze, o których mowa w art. 1515„§ 2 i § 3 nie stosuje się do pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy.   Katarzyna Czepiel Prawnik Kancelaria NK Legal]]>