Z dniem 1 marca 2019 r. zaczęła obowiązywać nowelizacja kodeksu spółek handlowych, wprowadzona ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym. Nowe przepisy mają usprawnić funkcjonowanie spółek handlowych zwłaszcza z perspektywy ich wspólników oraz członków organów.
Pierwsza ze zmian dotycząca spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to doprecyzowanie kwestii formy w jakiej może nastąpić zmiana umowy spółki z o.o. w organizacji (tj. spółki z o.o. przed jej rejestracją w sądzie). Po wejściu w życiu nowych przepisów, wspólnicy chcąc dokonać takiej zmiany, muszą zawrzeć ponownie umowę spółki, co oznacza że wymagana jest jednomyślność wszystkich wspólników. Taka możliwość została jednak wykluczona dla spółek zawiązywanych przy wykorzystaniu wzorca umowy (przez Internet).
Kolejną zmianą jest doprecyzowanie zasad wypłaty dywidendy, gdy zgromadzenie wspólników nie określi w uchwale dnia dywidendy, tj. dnia według którego ustala się wspólników uprawnionych do dywidendy. Ustawodawca wskazał, iż w takiej sytuacji dniem dywidendy jest dzień podjęcia uchwały w sprawie podziału zysku. Ponadto, od marca 2019 r. jeśli zgromadzenie wspólników nie wskaże w uchwale terminu wypłaty dywidendy, to wypłata powinna nastąpić niezwłocznie po dniu dywidendy. Oznacza to, iż termin wypłaty nie będzie już uzależniony od decyzji zarządu, który dotychczas mógł samodzielnie wskazać dzień, w którym wypłata nastąpi.
Nowością jest również wprowadzenie instytucji zwrotu zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy. Dotychczas, jeśli zaliczka została wpłacona zgodnie z prawem, to spółka nie mogła domagać się jej zwrotu. Po zmianach, w sytuacji gdy zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy są zobowiązani do zwrotu zaliczki w całości (w przypadku odnotowania straty) lub w części (w przypadku osiągnięcia zysku w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek).
Kolejna zmiana dotyczy ograniczenia możliwości rezygnacji jedynego członka zarządu. Dotychczas nie istniały żadne obostrzenia w tym zakresie, co powodowało, że w razie rezygnacji ostatniego z członków zarządu, spółka mogła funkcjonować bez tego organu. Po wejściu w życie nowych przepisów, ostatni członek składając rezygnacje wspólnikom jest zobowiązany zwołać zgromadzenie wspólników w celu wyłonienia nowego zarządu, a jego rezygnacja stanie się skuteczna dopiero po dniu na który zwołano zgromadzenie.
Ponadto, podmiot zwołujący zgromadzenie wspólników uzyskał kompetencję do odwoływania zwołanego przez siebie zgromadzenia. Może to zrobić w taki sam sposób, jaki został przewidziany dla zwołania zgromadzenia. Jeśli natomiast z żądaniem zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników wystąpili wspólnicy spółki, wówczas to oni są wyłącznie uprawnieni do jego odwołania.
Ostatnią zmianą przewidzianą dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest doprecyzowanie sposobu określania zasad reprezentacji spółki przez jej likwidatorów. Od 1 marca 2019 r. sposób reprezentacji należy określać w umowie spółki, uchwale wspólników lub orzeczeniu sądu, a w każdym przypadku sąd jest uprawniony do jego zmiany.
Maja Urbańczyk
Aplikant adwokacki
