Ustawodawca chce zwiększyć ochronę małoletnich
Na mocy ustawy z dnia 8 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw dokonano szeregu zmian, których celem jest zwiększenie bezpieczeństwa dzieci (tzw. lex Kamilek).
Lex Kamilek – zakres podmiotów objętych ustawą
Przewidziane nowelizacją obowiązki nie dotyczą wszystkich przedsiębiorców (a tym samym pracodawców), lecz tych, którzy trudnią się działalnością określonego rodzaju, wskazaną w treści ustawy tj. podmiotów:
1) będących organem zarządzającym jednostką systemu oświaty, o której mowa w art. 2 pkt 1-8 ustawy Prawo oświatowe, oraz będących inną placówką oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, resocjalizacyjną, religijną, artystyczną, medyczną, rekreacyjną, sportową lub związaną z rozwijaniem zainteresowań, do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni;
2) będących organizatorem działalności oświatowej, opiekuńczej, wychowawczej, resocjalizacyjnej, religijnej, artystycznej, medycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich;
3) świadczących usługi hotelarskie oraz turystyczne, a także prowadzące inne miejsca zakwaterowania zbiorowego, w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony małoletnich.
Należy jednak podkreślić, że tak określony zakres podmiotowy stosowania Lex Kamilka sprawia, że obowiązki wprowadzane nowelizacją stosowane winny być nie tylko przez placówki „typowo” oświatowe np. szkoły czy przedszkola, lecz także przez przedsiębiorców z branży hotelarskiej, jak również i z całkowicie innych dziedzin, pozornie niepowiązanych z wychowaniem czy oświatą, o ile np. zatrudniają oni uczniów młodocianych, organizują staże, praktyki dla małoletnich itp.
Lex Kamilek – obowiązki; skutki dla pracodawców
Zgodnie z nowelizacją, od 15 lutego pracodawcy lub inny organizatorzy działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi są zobowiązani do weryfikowania osób, które zatrudniają lub dopuszczają do ww. działalności.
Weryfikacja ta ma następować poprzez:
- sprawdzenie danych tych osób w Rejestrze z dostępem ograniczonym, lub
w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze; - przedstawienie przez ww. osoby zaświadczenia o karalności w zakresie przestępstw o charakterze seksualnym, przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, znęcania, przestępstw z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii lub informacji
o odpowiadających tym przestępstwom czynach zabronionych określonych
w przepisach prawa obcego; - odebranie oświadczenia informującego o państwach, gdzie zamieszkiwała ww. osoba w ciągu ostatnich 20 lat.
Z kolei, od dnia 15 sierpnia obowiązuje wymóg stosowania tzw. standardów ochrony małoletnich.
Standardy te stanowią dokumenty stanowiące zbiór zasad i procedur, które mają za zadanie zapewnić bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki lub organizatora, wskazać zachowania niedozwolone względem małoletnich.
Należy w nich wskazać m. in. osoby odpowiedzialne za przyjmowanie i składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury ,,Niebieskie Karty”, jak również procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia małoletniego.
Standardy należy udostępnić na stronie internetowej oraz wywiesić w widocznym miejscu w lokalu w formie zupełnej oraz skróconej, przeznaczonej dla małoletnich.
Na koniec, warto zaznaczyć, że już w tej chwili jednak, z uwagi na wiele zastrzeżeń do ustawy i jej niekiedy nieprecyzyjnych zapisów, zapowiadane są do niej zmiany.
Ewa Kosior Radca Prawny – senior associate
NK Legal Partners