Mając na celu zatrudnienie pracowników, których miejscem wykonywania pracy ma być Republika Federalna Niemiec, np. z uwagi na zawiązaną współpracę z przedsiębiorstwem na terenie Niemiec, należy najpierw wybrać formę zatrudnienia pracowników.
Jeżeli istnieje stosunek podporządkowania między pracodawcą, a pracownikiem to z uwagi na sformułowany w art. 22 Kodeksu pracy zakaz zawierania z pracownikami w takiej sytuacji umów cywilnoprawnych tj., np. umowy o dzieło, umowy zlecenia czy umowy o roboty budowlane, należy z pracownikiem zawrzeć umowę o pracę.
Jednym z nieodzownych jej elementów umowy o pracę jest konieczność wskazania miejsca wykonywania pracy. W zależności od tego, czy bezpośrednio przy zawieraniu umowy w polu miejsce wykonywania pracy zostają wskazane Niemcy, czy też Polska, mamy do czynienia z różnymi rozwiązaniami prawnymi i podstawami prawnymi nakładającymi pewien określony rygor postępowania.
W sytuacji wskazania od razu w umowie o prace miejsce wykonywania pracy : Niemcy, prawem właściwym dla takiej umowy będzie prawo wybrane przez strony w umowie, jednakże z pewnymi ograniczeniami wskazanymi w art. 8 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) Nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I). Z uwagi na niniejszy zapis, niektóre przepisy, które w RFN są normami bezwzględnie obowiązującymi, będą wiążące także dla pracodawcy polskiego kierującego swojego pracownika do pracy na terytorium Niemiec.
Wprowadzając natomiast w umowie o prace zapis, iż miejscem wykonywania pracy z branży budowlanej będzie Polska, a dopiero na skutek późniejszych ustaleń pracownik zostanie oddelegowany do pracy w Niemczech (po zawarciu odpowiedniego porozumienia w tej sprawie w stosownym aneksie) zastosowanie mieć będą przepisy DYREKTYWY 96/71/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. Przepisy tejże dyrektywy narzucają również na pracodawcę pewne obowiązki respektowania prawa obcego, w sytuacji gdy pracodawcy delegują pracowników na własny rachunek i pod swoim kierownictwem na terytorium Państwa Członkowskiego, w ramach umowy zawartej między przedsiębiorstwem delegującym a odbiorcą usług, działającym w danym Państwie Członkowskim, o ile istnieje stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem delegującym a pracownikiem w ciągu okresu delegowania. W stosunku bowiem do takich pracowników zastosowanie mieć będą zasady i warunki zatrudnienia opisane w art. 3 wspominanej dyrektywy, m.in. dotyczące minimalnego wynagrodzenia.
Jeżeli jednak pracodawca wysyła do Niemiec pracownika, z którym zawarł umowę o prace z miejscem wykonywania pracy wskazanym jako Polska, a wyjazd ma charakter incydentalny, to w takim wypadku nie ma konieczności wprowadzania zmian w formie aneksu do umowy o prace. Wyjazd taki będzie traktowany bowiem jako podróż służbowa opisana szczegółowo w art. 77 5 Kodeksu pracy. W takiej sytuacji pracodawca zobowiązuje się do wypłaty diet w okresie trwania podróży. Nie istnieją dodatkowo żadne ograniczenia czasowe, wskazujące jak długo taka podróż służbowa może trwać. Czas oddelegowania również nie został żadnym przepisem prawa ograniczony.
Odnośnie koniecznych zgłoszeń, oddelegowując pracowników do Niemiec, na pracodawcy polskim ciąży obowiązek zgłoszenia chęci wykonywania danego zlecenia w Izbie Rzemieślniczej właściwej dla miejsca wykonywania zlecenia. Dodatkowo pracodawca, mający zarejestrowaną działalność na terenie Polski, obowiązany jest do wykazania, że pracownicy oddelegowani specjalizując się w identycznym fachu na terenie RP na podstawie polskich przepisów prawa, które regulują kwestie zawodowe. Wartą uwagi instytucją jest również Urlopowa Kasa Budownictwa (SOKA-BAU).
W kwestiach związanych z minimalnym wynagrodzeniem na terenie Niemiec na rok 2014 to od dnia 1 stycznia 2014r. obowiązuje nowa stawka wynagrodzenia minimalnego dla pracowników, którzy świadczą usługi w branży budowlanej. Stawka ta jest zróżnicowana w zależności od landu, w którym pracownik świadczył będzie pracę. W zachodnich landach dla pracowników należących do pierwszej grupy płacowej stawka wynosi 11,10 Euro/h, a w przypadku drugiej grupy płacowej -13,95 Euro/h. We wschodnich krajach związkowych, pracownik otrzyma natomiast zawsze 10,50 Euro/h. Ww stawki obowiązywać będą przez okres 4 lat, gdyż od 2017 roku stawki mają być zrównana na terenie całych Niemiec.
Katarzyna Czepiel, prawnik, kancelaria NK Legal
]]>