W piątek 04 października 2024 r., w Dzienniku Ustaw opublikowano tzw. specustawę powodziową, która weszła w życie w sobotę 5 października 2024 roku.
Wyczekiwana Ustawa reguluje deklarowaną pomoc dla osób dotkniętych skutkami wrześniowych powodzi na południowo- zachodnich regionach Polski.
Nowe przepisy dotyczą zarówno osób fizycznych, gmin, jak i przedsiębiorców, choć pomoc dla tej ostatniej grupy na chwilę obecną jest symboliczna, stąd jak wynika z informacji z rządu, jest też przygotowywany dodatkowy pakiet wsparcia i dla firm.
Ustawa w aktualnym brzmieniu wprowadza następujące rozwiązania:
- Wsparcie dla przedsiębiorców:
- Podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej oraz osoby wykonujące zawód w ramach praktyki zawodowej w rozumieniu ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, które wykonują działalność leczniczą i zostały dotknięte przez powódź mogą uzyskać dotację na odtworzenie środków trwałych. Będą mogły one ubiegać się o preferencyjne pożyczki, które zaoferuje rząd;
- Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia będzie mógł zawierać umowy ze świadczeniodawcami poza trybem konkursowym, jeżeli na obszarze objętym powodzią jest ograniczony dostęp do świadczeń lub są zwiększone potrzeby zdrowotne;
- Przedsiębiorcy dotknięci skutkami powodzi mają otrzymać po 16 tys. zł na każdego zgłoszonego do ubezpieczenia w ZUS lub równowartość 75 proc. średniomiesięcznego przychodu osiągniętego rok wcześniej. Pomocą objęci zostaną prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze, pracodawcy oraz przedsiębiorcy prowadzący tzw. działalność sezonową, czyli osoby korzystające z umowy zlecenie;
- zniesiony zakaz handlu w niedzielę na terenach objętych powodzią w zakresie towarów pierwszej potrzeby;
- roczne zwolnienie dla rolników poszkodowanych w powodzi ze składek do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
- Pracodawca będzie mógł uzyskać zwrot kosztów wynagrodzenia pracowników i składki na ubezpieczenie społeczne za czas tego urlopu ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
- Większe uprawnienia pracowników:
- Powódź i usuwanie jej skutków stanowi podstawę usprawiedliwienia nieobecności w pracy. Za czas tej usprawiedliwionej nieobecności pracownikowi przysługuje prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przez okres nie dłuższy niż 10 dni roboczych wynikających z rozkładu czasu pracy pracownika. Pracodawca, w razie uzasadnionych okoliczności, może wydłużyć okres, za który wypłacane jest wynagrodzenie;
- Na terenach objętych powodzią wydłużony zostanie o 4 dni (do 8 dni) tzw. urlop na żądanie, z tym, że pracownik zobowiązany będzie to zgłosić najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Pracownik będzie mógł też wykorzystać urlop wypoczynkowy w wymiarze godzinowym;
- Pracownik będzie mógł zawnioskować o obniżenie wymiaru czasu pracy (ale nie niżej niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy), aby przeciwdziałać zagrożeniom związanym z powodzią, zwalczać je lub usuwać skutki. Taki wniosek należy złożyć na 2 dni przed zmniejszeniem wymiaru czasu pracy. Pracodawca będzie miał zaś obowiązek uwzględnić wniosek, chyba że będzie to niemożliwe z określonych przyczyn;
- Pracownikowi będzie przysługiwało zwolnienie od pracy w wymiarze do 20 dni z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w celu usuwania skutków powodzi w odniesieniu bezpośrednio do swojego mienia lub mienia osoby spokrewnionej lub niespokrewnionej pozostającej w faktycznym związku, wspólnie zamieszkującej i gospodarującej;
- Pracodawca nie może zatrudniać pracownika zamieszkującego tereny objęte powodzią w godzinach nadliczbowych, ani delegować tego pracownika poza stałe miejsce pracy – bez jego zgody;
- Pracownicy z terenów dotkniętych powodzią są zwolnieni na czas powodzi i usuwanie jej skutków z obowiązku przedłużania orzeczeń lekarskich oraz przeprowadzania badań lekarskich, i badań BHP.
- Wsparcie kredytobiorców
- Poszkodowani w powodzi, którzy posiadają kredyt mieszkaniowy i utracili, choćby czasowo, możliwość korzystania z domu lub mieszkania, będą mogli skorzystać z bezzwrotnego wsparcia z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Pomoc ta polega na spłacie przez Fundusz rat kredytu (kapitałowe i odsetkowe) za okres 12 miesięcy. Pieniądze będą przekazywane w ratach miesięcznych na wskazany przez kredytodawcę rachunek przeznaczony do przekazywania wsparcia. Pomoc jest udzielana na wniosek.
- Wsparcia dla gmin:
- bezzwrotne wsparcie finansowe dla osób, które ucierpiały na skutek powodzi w celu tworzenia lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy – w wysokości 100 proc. kosztów przedsięwzięcia;
- remont zamieszkanych lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy – w wysokości 70 proc. lub 100 proc. kosztów przedsięwzięcia;
- remont lub przebudowa istniejącego zasobu mieszkaniowego, który jest własnością spółki gminnej albo społecznej inicjatywy mieszkaniowej i został utworzony z udziałem środków Funduszu Dopłat lub w ramach rządowego programu preferencyjnych kredytów dla inwestorów społecznego budownictwa czynszowego – w wysokości 70 proc. kosztów przedsięwzięcia;
- wprowadzenie prawa pierwokupu lokali mieszkalnych na rzecz gminy objętej skutkami powodzi;
- preferencje w procesie przyznawania premii remontowych z 25 proc. do 50 proc. lub 60 proc. (w przypadku budynków wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków);
- możliwość zawierania na czas oznaczony umów najmu mieszkań wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy.
Pozostajemy do Państwa dyspozycji w trudnym dla Państwa czasie.
Adwokat – Anna Klajn
NK Legal Partners
