Do 31 marca 2023 r. wciąż obowiązuje Rozporządzenie Rady Ministrów (Dz.U. z 23 grudnia 2022 r.) zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. z 2022 r. poz. 2736). Dzięki temu, pracodawcy wciąż – już prawie 3 lata – mogą stosować specjalne, wymuszone epidemią COVID-19 rozwiązania z zakresu prawa pracy, jak m.in. wykonywanie przez pracownika pracy zdalnej (przypomnijmy, że ustawa o pracy zdalnej wchodzi w życie dopiero 7 kwietnia 2023 r.), zawieszenie obowiązku kierowania pracowników na okresowe badania lekarskie, czy tworzenia ZFŚS. Najważniejszym jednak rozwiązaniem dla pracodawców zatrudniających cudzoziemców jest automatyczne przedłużenie legalności pobytu cudzoziemców na podstawie tzw. ustawy covidowej. Specustawa pozwalała pracodawcom na legalne zatrudnianie cudzoziemców, których pozwolenie na pobyt i pracę wygasł w okresie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii.
Wciąż brak jest rozporządzenia zmieniającego
To może się jednak wkrótce diametralnie zmienić, albowiem wciąż brak jest rozporządzenia zmieniającego termin obowiązywania określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego. Aktualne rozporządzenie obowiązuje tylko do 31 marca 2023 r. Jeśli stan ten nie zostanie przedłużony to w konsekwencji oznacza to, że cudzoziemcy, którzy przyjechali do Polski przed wybuchem pandemii oraz cudzoziemcy, których dokumenty pobytowe skończyły się przed 24 lutego 2022 r. (przed wybuchem wojny w Ukrainie) będą mieli tylko 30 dni na złożenie wniosku o zezwolenie na pobyt, a pracodawcy na sfinalizowanie wszystkich formalności. Z doświadczenia i cudzoziemskich pracowników, jak i zatrudniających ich pracodawców wynika oczywiście, że termin 30 dniowy nie będzie wystarczający.
Ustawodawca jest tego świadomy, stąd najpewniej końcową datą obowiązywania ww. przepisów będzie 24 sierpnia 2023 r. Byłoby to logiczne rozwiązanie, albowiem jest to także data końcowa obowiązywania ważności dokumentów przedłużonych dla beneficjentów Ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Takie rozwiązanie zniwelowałoby istniejący aktualnie dualizm prawny i pozwoliłoby na unifikację przepisów.
Zmiany będą dotyczyć wszystkich cudzoziemców
Zmiana ta dotyczyć będzie zatem wszystkich cudzoziemców (obywatele państw innych niż UE/EOG/Szwajcaria) i ich pracodawców, nie tylko obywateli Ukrainy. Przypomnijmy, że aktualnie prawo pobytu lub pracy w Polsce dla cudzoziemców zostało automatycznie wydłużone na czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii i na okres do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Zatem osoby, które skorzystały z tego uprawnienia powinny zadbać o uregulowanie swojej sytuacji pobytowej przed upływem wskazanej powyżej daty.
Anna Klajn
Adwokat | NK Legal Partners
