Zgodnie z art. 455 ust. 2 Ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej: „PZP”), możliwe i dopuszczalne w obrocie prawnym są zmiany umowy – nawet takiej umowy, która zawarta została w trybie przewidzianym przez ustawę PZP, bez konieczności przeprowadzenia nowego, odrębnego postępowania o udzielenie zamówienia.
Zmiana takich kontraktów jest możliwa, jeśli ich łączna wartość wynosi mniej niż progi unijne oraz jest niższa niż 10% wartości pierwotnej umowy – w przypadku zamówień na usługi lub dostawy, albo też- niższa niż 15% – w przypadku zamówień na roboty budowlane, jednak z zastrzeżeniem, że modyfikacje te nie powodują zmiany ogólnego charakteru oraz celu zawartej uprzednio umowy.
Przepis art. 455 ust. 2 ustawy PZP stanowi wdrożenie art. 72 ust. 2 Dyrektywy 2014/24/UE do porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 72 ust. 2 Dyrektywy 2014/24/UE, na mocy tychże przepisów kontrakty zawarte w ramach trybów i procedur postępowania przewidzianych Ustawą PZP – mogą zostać zmodyfikowane w zakresie swych postanowień – w drodze modyfikacji postanowień kontraktu, bez konieczności postępowania przetargowego .
Już wiadomo, że umowę można zmienić – a w jakich jeszcze sytuacjach i w jakim trybie ?
Poza omówioną wyżej sytuacją, ww. art. 455 Ustawy PZP wskazuje, że modyfikacja zawartego w trybie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego możliwa jest także w następujących przypadkach:
- niezależnie od wartości tej zmiany, o ile została ona przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia, w postaci jasnych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które mogą obejmować postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości ceny, jeżeli spełniają one łącznie następujące warunki wymieniowe w art. 455 PZP- a) określają rodzaj i zakres zmian, b) określają warunki wprowadzenia zmian nie przewidują takich zmian, c) które modyfikowałyby ogólny charakter umowy;
- gdy nowy wykonawca ma zastąpić dotychczasowego wykonawcę: jeżeli taka możliwość została przewidziana w postanowieniach umownych, o, lub wyniku sukcesji, wstępując w prawa i obowiązki wykonawcy, o ile nowy wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu, nie zachodzą wobec niego podstawy wykluczenia oraz nie pociąga to za sobą innych istotnych zmian umowy, a także nie ma na celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy, lub też w wyniku przejęcia przez zamawiającego zobowiązań wykonawcy względem jego podwykonawców, w przypadku, o którym w 465 ust. 1 PZP;
- jeżeli dotyczy realizacji, przez dotychczasowego wykonawcę, dodatkowych dostaw, usług lub robót budowlanych, a w przypadku zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa – usług lub robót budowlanych, których nie uwzględniono w zamówieniu podstawowym, o ile stały się one niezbędne i zostały spełnione łącznie następujące warunki: zmiana wykonawcy nie może zostać dokonana z powodów ekonomicznych lub technicznych, zmiana wykonawcy spowodowałaby istotną niedogodność lub znaczne zwiększenie kosztów dla zamawiającego, wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy, a w przypadku zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa łączna wartość zmian nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy, z wyjątkiem należycie uzasadnionych przypadków;
- jeżeli konieczność zmiany umowy, w tym w szczególności zmiany wysokości ceny, spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, o ile zmiana nie modyfikuje ogólnego charakteru umowy a wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy.
W jaki sposób ustala się dopuszczalną wartość zmiany ceny lub wartość zmiany umowy ?
Jeżeli umowa zawiera postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmiany wysokości cen, dopuszczalną wysokość zmiany ceny lub zmiany umowy ustala się zawsze w oparciu o zmienioną cenę.
Co po zmianach umowy ?
Wskazać należy, że po dokonaniu zmian zamawiający nie może wprowadzać zmian mających na celu uniknięcie lub obejście stosowania przepisów ustawy. Po dokonaniu zmiany umowy zamawiający umieszcza ogłoszenie o zmianie umowy w Biuletynie Zamówień Publicznych lub przekazuje je Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej.
Julia Pajkert
Radca Prawny | NK Legal Partners
