Podaje się, że w ciągu ostatnich 30 lat wylesianie do celów gospodarczych doprowadziło do utraty 420 mln ha, czyli ponad 10% całkowitej powierzchni lasów. Są to liczby alarmujące, wobec czego Unia Europejska, jako przejaw walki z tym zjawiskiem, zatwierdziła przełomowe rozporządzenie przeciwko wylesianiu, tj. EUDR- European Union Deforestation Regulation. Rozporządzenie zakazuje wprowadzania na rynek Unii Europejskiej lub eksportowania z niego produktów, które nie spełniają wymogów zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z EUDR wprowadzenie produktów na rynek UE wymagać będzie już nie tylko, by były one zgodne z prawodawstwem kraju, w którym są produkowane, ale także by ich produkcja nie wiązała się z wylesianiem i degradacją lasów.
EUDR dotyczy takich produktów jak: kakao, kawa, soja, olej palmowy, kauczuk, czy wołowina.
Omawiane przepisy weszły w życie w czerwcu 2023 roku i zaczną obowiązywać w państwach członkowskich Unii Europejskiej od 30 grudnia 2024 roku. Odstępstwa i przepisy szczególne będą miały zastosowanie do mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw, które będą mogły skorzystać z dłuższego o sześć miesięcy okresu przejściowego. Do końca roku Komisja Europejska przeprowadzi także klasyfikację państw członkowskich według poziomu ryzyka wylesiania i degradacji lasów.
Przedsiębiorcy powinni zatem zapoznać się z EUDR, bowiem kończy im się czas na wprowadzanie istotnych procedur w swoich działalnościach pod kątem wypełnienia nowych obowiązków.
Poniżej zdradzamy kilka wskazówek, które mogą okazać się dla Państwa pomocne w tym przedsięwzięciu:
Weryfikacja listy produktów EUDR
- Proszę dokładnie sprawdzić, których produktów dotyczy EUDR i czy produkty te są wykorzystywane w Państwa działalności. Listę produktów i towarów objętych EUDR można znaleźć w Załączniku 1 do Rozporządzenia;
- Jeśli produkt znajduje się na liście, ale wciąż nie jesteśmy pewni, czy dany produkt jest objęty EUDR, należy dokonać oceny każdego z produktów z uwzględnieniem następujących kryteriów:
-
- Czy produkt jest wykonany z jednego z towarów lub materiałów wymienionych w Załączniku 1 do Rozporządzenia EUDR?
- Czy produkt jest objęty jednym z kodów celnych HS wymienionych w Załączniku 1 do Rozporządzenia EUDR?
Jeśli odpowiedź na oba pytania jest twierdząca, to produkt co do zasady jest objęty EUDR i musimy stosować przepisy Rozporządzenia.
Przegląd obecnego systemu należytej staranności w Państwa firmie i procedur pod kątem EUDR
EUDR będzie wymagać od podmiotów handlowych, którzy są w łańcuchach dostaw obejmujących produkty znajdujące się na liście EUDR przeprowadzenia kompleksowej analizy w ramach systemu należytej staranności przed wprowadzeniem towarów na rynek UE lub eksportem z UE.
Obowiązki w zakresie należytej staranności będą się różnić w zależności od poziomu ryzyka wylesiania i degradacji dla danego kraju pochodzenia.
Wymagania EUDR obejmują m.in.:
- gromadzenie i przekazywanie dokładnych informacji o produkcie i innych dokumentów, w tym opis, kraj produkcji, data lub zakres czasowy produkcji oraz dane geolokalizacyjne danych działek,
- dowody działań podjętych w ramach należytej staranności i plany ograniczania zidentyfikowanego ryzyka,
raport na temat podjętych kroków w zakresie należytej staranności, w tym sposobu, w jaki możesz obecnie sporządzać oświadczenia o należytej staranności dla właściwych organów wyznaczonych w Twoim kraju odpowiedzialnych za wdrażanie i monitorowanie EUDR.
Weryfikacja łańcucha dostaw
Aby spełnić wymogi EUDR, Państwa przedsiębiorstwo będzie potrzebowało szczegółowych informacji od partnerów handlowych w łańcuchu dostaw produktów objętych EUDR. W tym celu należy przynajmniej:
- Dokonać przeglądu obecnie dostępnych danych dotyczących transakcji obejmujących materiały pochodzące z lasów objęte EUDR;
- Zidentyfikować potencjalne luki w informacjach, które należy pozyskać od dostawców w oparciu o wymogi sprawozdawcze EUDR – takie jak pochodzenie surowców;
- Dokonanie oceny aktualnych ryzyk w łańcuchu dostaw.
Wymiana danych danych
W spełnieniu wymogów EUDR pomoże ustalenie łańcucha dostaw – od źródła pozyskania surowca aż do końcowego punktu sprzedaży. Partnerzy handlowi powinni zatem wspólnie uzgodnić sposób przekazywania szczegółów dot. transakcji (takich jak liczba/ ilość, rodzaj produktu, lokalizacja działki pochodzenia surowca, czas pozyskania surowca, gatunek produktu) aby zapewnić, że wszystkie towary zostały pozyskane zgodnie z wymogami EUDR.
Nowe obowiązki mogą stanowić duże wyzwanie. Trudność może sprawić już choćby samo ustalenie, czy EUDR obejmuje Państwa działalność, aż po przygotowanie ewentualnych dokumentów i oświadczeń dla partnerów handlowych.
We wszelkich wątpliwościach związanych z omawianym tematem pozostajemy do Państwa dyspozycji.
Adwokat – Anna Klajn
NK Legal Partners
