Warto pamiętać o tym, iż dla rozwiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (poza wypadkiem prowadzenia wobec spółki postępowania upadłościowego), zasadniczo konieczne jest przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego, zgodnie z przepisami art. 270 i nast. Kodeksu spółek handlowych.
Ustawodawca, kierując się przede wszystkim koniecznością ochrony interesów wierzycieli spółki, w sposób szczegółowy uregulował procedurę likwidacji, obwarowując możność wykreślenia spółki z rejestru uprzednim obowiązkiem wykonania szeregu niezbędnych czynności, które czynią niemożliwym zakończenie bytu prawnego tego podmiotu „z dnia na dzień”. Poniżej przedstawiam pokrótce charakterystykę czynności procesu likwidacji.
W pierwszej kolejności konieczne jest podjęcie uchwały wspólników o rozwiązaniu spółki, otwarciu postępowania likwidacyjnego i powołaniu likwidatora. Uchwała taka musi być stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza. Likwidatorami/em są członkowie zarządu, chyba że umowa spółki lub uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki stanowi inaczej. W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną, a firma spółki powinna mieć dodatkowe oznaczenie „w likwidacji”.
Otwarcie likwidacji należy zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego (dalej: KRS) – w terminie 7 dni od dnia podjęcia ww. uchwały wspólników, na specjalnych formularzach i z dołączeniem odpowiednich dokumentów (m.in. protokół notarialny, notarialny wzór podpisu likwidatora, jak również stosowne formularze celem ujawnienia zmian w Urzędzie Skarbowym, Głównym Urzędzie Statystycznym oraz Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych). Zgłoszenia dokonuje likwidator.
Otwarcie likwidacji trzeba również (odrębnie) ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (dalej: MSiG), wzywając jednocześnie wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności wobec spółki w terminie 3 miesięcy od daty ukazania się ww. ogłoszenia (nawet jeżeli spółka nie ma wierzycieli należy zachować ten wymóg formalny).
Po otwarciu likwidacji likwidator powinien sporządzić bilans otwarcia likwidacji, a następnie przedłożyć zgromadzeniu wspólników do akceptacji. Likwidatorzy powinni po upływie każdego roku obrotowego składać zgromadzeniu wspólników sprawozdanie ze swej działalności oraz sprawozdanie finansowe.
Likwidator powinien zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki (tzw. czynności likwidacyjne). Nowe interesy może wszczynać tylko wówczas, gdy jest to potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki – jedynie na mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej od uchwalonej przez wspólników.
Należy podkreślić, iż podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcy od daty ukazania się ww. ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli w MSiG. Majątek dzieli się między wspólników w stosunku do ich udziałów (chyba że umowa spółki określa odmiennie zasady podziału majątku).
Po zatwierdzeniu przez zgromadzenie wspólników sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli (sprawozdanie likwidacyjne) i po zakończeniu likwidacji, likwidatorzy powinni ogłosić w siedzibie spółki to sprawozdanie i złożyć je do Krajowego Rejestru Sądowego, z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie spółki z rejestru (na specjalnym formularzu i z dołączeniem odpowiednich dokumentów).
Dopiero prawomocne postanowienie KRS-u o wykreśleniu spółki z rejestru powoduje ustanie jej bytu prawnego. Likwidator powinien również zadbać o oddanie na przechowanie ksiąg i dokumentów rozwiązanej spółki – osobie wskazanej w umowie spółki lub uchwale wspólników. W braku takiego wskazania, przechowawcę wyznacza sąd rejestrowy (KRS). Podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z przepisami pracownicza dokumentacja osobowa/płacowa powinna być przechowywana nawet do 50 lat.
Bartłomiej Ofierski
Prawnik, kancelaria NK Legal
]]>
