Artykuł 176 KSH daje możliwość nałożenia na wspólników spółki z o.o. obowiązku wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych, za które oczywiście wspólnicy mogą otrzymywać wynagrodzenie. Za „powtarzające się” świadczenie, uważa się zobowiązanie do czynności, które są periodyczne (okresowe), ale nie są czynnościami jednorazowym, ani mającymi charakter ciągły lub stały. Od wynagrodzenia z tytułu wykonywania tych świadczeń przez wspólników nie opłaca się składek na ubezpieczenia społeczne i składek zdrowotnych. Wynagrodzenie podlega jednak opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, według skali podatkowej z uwzględnieniem kwoty wolnej od podatku.
Pomimo, iż zgodnie z obecnym brzmieniem przepisów, wynagrodzenie wypłacane wspólnikom spółki z o. o. z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych nie jest tytułem do ubezpieczeń społecznych i nie obliguje do zapłaty składki zdrowotnej, to ZUS zaczął kwestionować brak obowiązku opłacania przez nich składek na ubezpieczenie społeczne. Pod koniec 2023 roku i w pierwszym kwartale 2024 r. ZUS wydał kilka niekorzystnych interpretacji, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego na podstawie art. 176 KSH. Organy wskazują bowiem, że cel powstania tego przepisu był zupełnie inny niż motywy, dla których ten przepis jest dziś wykorzystywany do wypłat pieniędzy ze spółki.
Przykładem może być interpretacja ZUS z dnia z dnia 20 października 2023 r. sygn. DI/200000/43/952/2023, w której organ zarzucił Wnioskodawcy, iż opisane we wniosku czynności mają charakter usługowy, charakterystyczny dla umów cywilnoprawnych. Podobne stanowisko przyjął ZUS w interpretacji z dnia 26 stycznia 2024 r. sygn. DI/200000/43/34/2024.
W wydawanych interpretacjach ZUS niemalże każde świadczenie usług uznaje za świadczenie o charakterze ciągłym, ignorując treść art. 176 KSH. W praktyce kluczowe znaczenie będzie miała umowa spółki, której treść, w zakresie w jakim nakłada na wspólnika obowiązek powtarzających się świadczeń, pozwalałaby ustalić, czy świadczenie ma charakter powtarzającego się świadczenia, czy też świadczenia ciągłego.
Czy taka linia interpretacyjna ZUS jest prawidłowa? Wydaj się, że ZUS ignoruje całkowicie treść przepisu wynikającą z art. 176 KSH, uważając, że w większości przypadków nie ma on zastosowania, a nawet twierdząc, że przepis ten jest niecelowy. Pamiętać należy, że to władza ustawodawcza stanowi o tym, czy dany przepis ma funkcjonować w obiegu prawnym a nie ZUS. Pozostaje więc czekać na ugruntowaną linię orzeczniczą sądów, która rozwieje wszelkie wątpliwości w tym zakresie.
Aplikantka Radcowska – Anna Lorenc
NK Legal Partners
