Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998r. (Dz.U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.) przewiduje możliwość umorzenia przez ZUS nieopłaconych składek. Dla osób będących w trudnej sytuacji finansowej, skorzystanie z możliwości, którą przewiduje w/w ustawa może być szansą na poprawienie swojej kondycji finansowej poprzez zmniejszenie ciążących na nich zobowiązań. Jednak, aby skorzystać z możliwości umorzenia składek, muszą wystąpić przesłanki określone przez ustawodawcę. Zgodnie z treścią art. 28 ust. 1 w/w ustawy należności z tytułu składek mogą być umarzane w całości lub w części przez Zakład. Należności mogą być umarzane tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności. Całkowita nieściągalność ma miejsce wtedy, gdy: – dłużnik zmarł nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie; – sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz.U. z 2015 r. poz. 233, 978, 1166, 1259 i 1844 oraz z 2016 r. poz. 615); – nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, małżonka, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa; – nie nastąpiło zaspokojenie należności w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym; – wysokość nieopłaconej składki nie przekracza kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym; – nie nastąpiło zaspokojenie należności w umorzonym postępowaniu upadłościowym; – naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy stwierdził brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję; – jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne. Ponadto należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami składek na te ubezpieczenia, mogą być w uzasadnionych przypadkach umarzane pomimo braku ich całkowitej nieściągalności. Możliwość umorzenia składek w tym trybie reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne z dnia 31 lipca 2003 r. (Dz.U. Nr 141, poz. 1365). Zgodnie z § 3 ust. 1 Rozporządzenia Zakład może umorzyć należności z tytułu składek, jeżeli zobowiązany wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną nie jest w stanie opłacić tych należności, ponieważ pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla zobowiązanego i jego rodziny, w szczególności w przypadku: – gdy opłacenie należności z tytułu składek pozbawiłoby zobowiązanego i jego rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych; – poniesienia strat materialnych w wyniku klęski żywiołowej lub innego nadzwyczajnego zdarzenia powodujących, że opłacenie należności z tytułu składek mogłoby pozbawić zobowiązanego możliwości dalszego prowadzenia działalności; – przewlekłej choroby zobowiązanego lub konieczności sprawowania opieki nad przewlekle chorym członkiem rodziny, pozbawiającej zobowiązanego możliwości uzyskiwania dochodu umożliwiającego opłacenie należności. Ponieważ ciężar dowodu w postępowaniu o umorzenie składek na ubezpieczenie społeczne spoczywa na wnioskodawcy, ubiegając się o umorzenie składek w ZUS, musimy wykazać i udowodnić, iż zachodzą ku temu powyższe przesłanki. Wniosek o umorzenie składek powinien zawierać odpowiednie uzasadnienie, w którym wnioskodawca opisze swoją sytuację życiową, rodzinną, zdrowotną, zawodową, materialną itp. Ponadto, aby wniosek o umorzenie składek miał jak największe szanse powodzenia, do wniosku powinny być również dołączone odpowiednie dowody, które potwierdzą sytuację wnioskodawcy. Katarzyna Staszczyk Prawnik NK Legal Kancelaria Prawa Gospodarczego ]]>