Przy zawarciu umowy sprzedaży oraz umowy o dzieło bardzo często sprzedawca czy też wykonawca udzielają gwarancji na produkt, który sprzedali lub wykonali. Sprzedawca albo wykonawca udzielający gwarancji może w złożonym oświadczeniu gwarancyjnym określić czas trwania gwarancji. Bowiem zgodnie z art. 577 § 1 kodeksu cywilnego udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w reklamie. Jeżeli nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi dwa lata licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. Wskazany powyżej przepis stosuje się odpowiednio do umowy o dzieło.
W przypadku zaistnienia wad kupionej rzeczy, czy też wykonanego dla nas dzieła mamy możliwość zwrócenia się do gwaranta z roszczeniem, aby spełnił swojej obowiązki wynikające z treści oświadczenia gwarancyjnego i np. rzecz naprawił. Jednakże roszczenia z tytułu gwarancji, tak jak roszczenia z innych stosunków prawnych ulegają przedawnieniu. Powstaje zatem pytanie, jaki termin przedawnienia należy zastosować do roszczeń z tytułu gwarancji i czy po jego upływie przysługują nam w ogóle jeszcze jakieś roszczenia do gwaranta? Otóż ze względu na brak przepisów szczególnych, do dochodzenia roszczeń wynikających z gwarancji będą miały zastosowanie ogólne terminy przedawnienia, wynikające z art. 118 kodeksu cywilnego, który brzmi: Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Na takim również stanowisku stanął Sąd Najwyższy (Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 8 stycznia 1970r. II CR 593/69): Do dochodzenia roszczeń z tytułu gwarancji nie mają zastosowania terminy prekluzyjne z art. 568 KC przewidziane dla roszczeń kupującego z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy. Żaden bowiem przepis regulujący odpowiedzialność z tytułu gwarancji nie ustanawia terminu do dochodzenia tych roszczeń, jak również nie przewiduje odpowiedniego stosowania terminów prekluzyjnych przewidzianych dla uprawnień z tytułu rękojmi. Wobec braku przepisów szczególnych do dochodzenia roszczeń wynikających z gwarancji mają zastosowanie ogólne terminy przedawnienia (art. 117 i n. KC).
Oznacza to, że jeśli np. udzielono nam gwarancji na okres dwóch lat i w tym czasie zgłosiliśmy powstanie wady gwarantowi oraz wezwaliśmy gwaranta do wykonania naszych uprawnień, a gwarant ich nie wykonuje, to nasze roszczenie z tego tytułu w stosunku do gwaranta przedawnia się z upływem wskazanych powyżej terminów, nawet jeśli w między czasie minie nam już termin wynikający z gwarancji. W związku z powyższym, w sytuacji kiedy gwarant nie wywiązał się ze swoich obowiązków możemy dochodzić roszczeń z tytułu gwarancji nawet po upływie czasu na jaki została udzielona, pod warunkiem, że ujawnienie się wady nastąpiło przed upływem terminu gwarancji i roszczenie nie uległo przedawnieniu.
Katarzyna Staszczyk
