Napisać, że zmieni się procedura administracyjna stosowana w urzędach to jak nic nie napisać. Jest to bowiem największa zmiana kodeksu postępowania administracyjnego od czasu jego uchwalenia w 1960 r. Przepisy stworzone prawie 70 lat temu nie przystają już w pełni do obecnych stosunków społecznych w szczególności do coraz bardziej „partnerskich” relacji Państwo-Obywatel. Dostrzeganym problemem jest również często występująca bezczynność lub przewlekłość organów administracji publicznej. Przedsiębiorcy wśród najczęściej wymienianych przeszkód w prowadzeniu działalności wskazują na bariery administracyjne. Dlatego też rząd przygotował zmianę przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z założeniami projektu ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw nowe przepisy wejdą w życie od 1 czerwca 2017 r. Bardziej partnerskie podejście administracji do obywatela ma być widoczne poprzez wprowadzenie nowych generalnych zasad postępowania administracyjnego oraz przepisów szczegółowych pozwalających na efektywniejszą realizację zasady pogłębienia zaufania obywateli do władzy publicznej m. in. zasady przyjaznej interpretacji prawa i rozstrzygania wątpliwości faktycznych na korzyść strony postępowania. Mediacja w postępowaniu administracyjnym Najbardziej rewolucyjną zmianą jest wprowadzenie do postępowania administracyjnego, które charakteryzuje się tzw. władztwem administracyjnym mediacji. Zmiana ta stanowi wyraz dążenia do realnego zwiększenia zaufania stron do organów administracji publicznej i wydawanych przez nie rozstrzygnięć. Do tej pory to organ administracyjny decydował o wszystkim, kształtując w sposób jednostronny prawa i obowiązki obywateli w decyzjach administracyjnych. Zgodnie z przepisami prawa ale niejednokrotnie wbrew woli uczestników postępowania. Mediacja ma być niekonfrontacyjnym sposobem wypracowania rozstrzygnięcia sprawy. Organ administracyjny ma dążyć do tego, żeby rozstrzygniecie nie naruszając przepisów prawa było jak najbardziej zbieżne z wyobrażeniem strony o sposobie rozpatrzenia jej sprawy. Mediacja zgodnie z art. 96a § 4 kodeksu postepowania administracyjnego będzie mogła się toczyć pomiędzy uczestnikami postępowania mającymi przeciwstawne interesy, ale także co istotne w sprawach gdzie uczestnik jest tylko jeden i spór ma charakter wertykalny tj. na linii organ-uczestnik. Mediacja będzie dobrowolna i dotyczyła postępowań, których charakter będzie na to pozwalał. Jakie w praktyce postępowania będą mogły być objęte mediacją zostanie zapewne ustalone w toku stosowania nowych przepisów. Mediację będzie mógł zaproponować organ działając z własnej inicjatywy lub na wniosek strony. Mediatora , czyli bezstronną i neutralną wobec uczestników mediacji osobę będzie mogła wskazać strona, a jeżeli tego nie zrobi wybierze go organ spośród osób posiadających odpowiednią wiedzę i umiejętności. Do prowadzenia mediacji zachęcać będzie ustalona zasada ponoszenia jej kosztów. Jeżeli mediację toczą między sobą strony postępowania administracyjnego to one ponoszą jej koszty według ustalonej przez siebie zasady. Jeżeli jednak mediacja toczy się pomiędzy organem a stroną, to niezależnie od wyniku przeprowadzonej mediacji wszystkie jej koszty poniesie organ administracyjny. Jeżeli w wyniku mediacji zostaną dokonane ustalenia dotyczące załatwienia sprawy w granicach obowiązującego prawa, organ administracji publicznej załatwia sprawę zgodnie z tymi ustaleniami, zawartymi w protokole z przebiegu mediacji. Skutkiem mediacji może być zawarcie ugody administracyjnej lub wydanie przez organ decyzji, gdzie sukces mediacji będzie oznaczał, że decyzja ta zostanie zaakceptowana przez strony i nie stanie się przedmiotem odwołania lub skargi. Milczące załatwienie sprawy Pozytywną zmianą ma być rozpowszechnienie w sprawach gdzie nie ma spornych interesów kilku stron stosowania tak zwanego milczącego załatwienia sprawy. Instytucja milczącego załatwienia sprawy ma na celu przyspieszenie i uproszczenie postępowania administracyjnego. Stanowi ona alternatywę dla klasycznego modelu zakończenia postępowania administracyjnego decyzją. Milczące załatwienie sprawy polega na wprowadzeniu rodzaju fikcji pozytywnego załatwienia sprawy przez organ administracji publicznej- „milczenie” organu po upływie ustawowego terminu na załatwienie sprawy uznaje się za jej załatwienie w sposób uwzględniający w całości żądanie strony. Ponaglenie Nowelizacja przepisów wprowadza nowe narzędzie do walki z przewlekłością i bezczynnością organów. Będzie nią ponaglenie. Każdy uczestnik postępowania będzie mógł ją wnieść do organu wyższego stopnia w przypadku prowadzenia przez urzędnika postępowania w sposób nieefektywny, opieszały, wykonywania czynności pozornych czy w dużych odstępach czasu. Organ, któremu będzie się zarzucać bezczynność lub przewlekłość będzie musiał się do tych zarzutów odnieść i przekazać organowi wyższemu w ciągu 7 dni wraz z odpisami akt sprawy. Ponieważ oryginały dokumentów nadal będą u organu rozpatrującego naszą pierwotną sprawę, to sprawa wywołana ponagleniem nie będzie tamowała możliwości rozstrzygnięcia sprawy i jej zakończenia nawet przed rozpatrzeniem ponaglenia przez organ wyższego stopnia. Ustalenie przez organ wyższego stopnia, że do bezczynności lub przewlekłości doszło spowoduje wydanie wiążących zaleceń organowi rozpatrującemu sprawę co do terminu jej załatwienia, ustalenia winnych oraz wprowadzenia środków zaradczych zapobiegających nieprawidłowościom w przyszłości. Zmiany mają również zapewnić większą adekwatność administracyjnych kar pieniężnych do zaistniałych przypadków naruszenia prawa. Do tej pory brakowało ogólnych zasad ustalania administracyjnych kar pieniężnych. Uregulowane zostaną ogólne dyrektywy wymiaru kar, przesłanek odstąpienia od nałożenia kary, terminów przedawnienia nałożenia i egzekucji kary oraz warunków udzielania ulg w zapłacie kar pieniężnych. Co warte odnotowania, zmiany przepisów będą dotyczyć postępowań administracyjnych, które zostaną wszczęte już po wejściu w życie nowelizacji. Postępowania będące w toku będą rozpatrywane na dotychczasowych zasad z jednym istotnym wyjątkiem. Mianowicie przepisy o mediacji będą mogły być od 1 czerwca 2017 r. stosowane również do postępowań w tym czasie jeszcze nie zakończonych. Paweł Haładyn Radca prawny Kancelaria NK Legal ]]>
Publikacje17 grudnia 20180
