Od 01.01.2019 r. weszły w życie przepisy ustawy zastępujące dotychczasową ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (dalej jako UKSE), to jest ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (dalej również jako UKS) oraz ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 UKS w sprawach, których celem jest:
- wykonywanie przez komornika sądowego orzeczeń sądowych w sprawach o roszczenia pieniężne i niepieniężne oraz zabezpieczenie roszczeń, w tym europejskich nakazów zabezpieczenia na rachunku bankowym, z uwzględnieniem wyjątków przewidzianych w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 155, z późn. zm.2) oraz
- wykonywanie przez komornika sądowego innych tytułów wykonawczych oraz tytułów egzekucyjnych, które podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej bez zaopatrywania ich w klauzulę wykonalności;
Wierzyciel ma prawo wyboru komornika na obszarze właściwości sądu apelacyjnego, na którym znajduje się siedziba kancelarii komornika właściwego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, z wyjątkiem spraw:
- egzekucję z nieruchomości;
- wydanie nieruchomości;
- wprowadzenie w posiadanie nieruchomości;
- opróżnienie pomieszczeń, w tym lokali mieszkalnych, z osób lub rzeczy;
- w których przepisy o egzekucji z nieruchomości stosuje się odpowiednio.
Przepis ten z jednej strony konkretyzuje wcześniejsze regulacje wskazane w art. 8 ust. 5 UKSE poprzez precyzyjne wskazane katalogu spraw, w których wierzyciel może według własnego uznania wybrać komornika do prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Przepis wskazuje dodatkowo sprawy, w których prawo wyboru Komornika zostało wyłączone.
Co istotne, ustawa o komornikach sądowych zawęża wierzycielowi wybór komornika do obszaru właściwości sądu apelacyjnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania/siedziby dłużnika lub przedmiotu egzekucji. Dotychczasowe przepisy nie zawierały ograniczenia w tym zakresie.
Bez zmian pozostaje obowiązek wierzyciela, który dokonuje wyboru komornika, który powinien złożyć wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji pisemne oświadczenie, że korzysta z prawa wyboru komornika.
W nowej ustawie o komornikach sądowych uległy również obniżeniu tzw. „limity spraw” prowadzonych przez komorników sądowych, które zostały zmniejszone o połowę. Aktualnie komornik wybrany przez wierzyciela uprawniony jest odmówić wszczęcia egzekucji, wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia albo wykonania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym, jeżeli wpływ wszystkich spraw w danym roku przekroczył 2500, a skuteczność w zakresie prowadzonych przez niego egzekucji w roku poprzednim nie przekroczyła 35% lub wpływ wszystkich spraw w danym roku przekroczył 5000.
Co warto zauważyć, w aktualnie obowiązujących przepisach ustawodawca umożliwił komornikowi wybranemu przez wierzyciela odmówienie danemu wierzycielowi przyjęcia sprawy, jeżeli liczba wniosków egzekucyjnych, jakie wpłynęły do kancelarii w danym roku od tego wierzyciela, przekroczyła 100.