Jakie warunki należy spełnić aby otrzymać rozwód, czyli co należy wiedzieć o rozwodzie?
Zgodnie z art. 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W pozwie rozwodowym należy wykazać, że doszło do zerwania wszystkich więzi łączących małżonków tj. więzi emocjonalnej, fizycznej oraz gospodarczej i przywrócenie ich jest nieodwracalne. Opłata od pozwu wynosi 600 zł.
Rozwód może nastąpić bez orzekania o winie lub z orzeczeniem o winie tj. z winy jednego z małżonków, z winy obu małżonków lub z orzeczeniem, że żadna ze stron nie ponosi winy. Co do zasady sąd orzeka o winie rozkładu pożycia, jednakże, na zgodne żądanie małżonków, sąd zaniecha orzekania o winie. Wówczas rozwód będzie miał takie skutki jakby żaden z małżonków nie był winny rozkładu pożycia.
W wyroku rozwodowym sąd orzeka który z małżonków ponosi winę za rozpad małżeństwa lub o braku winy, rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi obojga rodziców i o kontaktach rodziców z dzieckiem tj. w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie orzeka o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków. W przypadku gdy jeden z małżonków rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkanie swoim zachowaniem, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.
W wyroku rozwodowym sąd może orzecna zgodny wniosek stron o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków,natomiastna wniosek jednego z małżonków – dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli nie spowoduje to nadmiernej zwłoki w postepowaniu.
Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom albo jednemu z rodziców ograniczając władzę drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku dla dziecka. Jeżeli jeden z małżonków chce, aby władza rodzicielska została wykonywana przez niego, w pozwie rozwodowym należy zawnioskować, aby sąd przyznał jednemu z małżonków wyłączne prawo opieki nad małoletnim dzieckiem stron i ograniczył jednocześnie prawo drugiego do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka. Jeżeli dziecko jest pełnoletnie, sąd nie będzie orzekać o przyznaniu opieki nad dzieckiem.
Podział majątku może zostać dokonany w trakcie rozwodu, a także po nim. Majątek może zostać podzielony w drodze umowy między małżonkami – w przypadku gdy małżonkowie dochodzą do porozumienia w kwestii podziału majątku, mogą zawrzeć umowę działową. Umowa może być zawarta w dowolnej formie, jednak warto zawrzeć taką umowę w formie pisemnej. Jeżeli w skład majątku wchodzi nieruchomość, umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Majątek może zostać podzielony także na podstawie orzeczenia sądu – podział może zostać dokonany zarówno w procesie rozwodowym (o ile nie przedłuży to postępowania) lub w postępowaniu nieprocesowym. W postępowaniu o podział majątku sąd ustala skład i wartość majątku. Zostają także rozstrzygnięte spory o przynależność określonych elementów majątku do majątku osobistego małżonków.
Bardzo rzadko dochodzi do podziału majątku wspólnego podczas rozwodu, ponieważ zazwyczaj małżonkowie nie są w stanie dojść do porozumienia i konieczne jest wniesienie osobnego wniosku o podział majątku wspólnego po wydaniu orzeczenia o rozwodzie. Jeżeli małżonkowie są zgodni w kwestii podziału majątku, powinni przygotować wszystkie dokumenty tj. co wchodzi w skład majątku wspólnego, odpis księgi wieczystej, dowód rejestracyjny pojazdu itp. Podziałowi nie podlegają długi. Zgodnie z art. 43 KRiO małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, jednak z ważnych powodów, każdy z nich może żądać, aby ustalenie udziałów nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym. Sądem właściwym do złożenia wniosku o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej jest sąd miejsca położenia majątku, a jeżeli wspólność ustała przez śmierć jednego z małżonków – sąd spadku.
Justyna Nykiel
Prawnik Kancelarii NK Legal
]]>