Odprawa pośmiertna

Odprawa pośmiertna jest jednorazowym świadczeniem pracodawcy na rzecz rodziny zmarłego pracownika. Przesłanki jej nabycia, wysokość oraz krąg osób uprawnionych do jej nabycia określa art. 93 kodeksu pracy (k.p.). Głównym celem tego świadczenia jest natomiast przyjście z pomocą rodzinie pracownika w trudnym dla niej okresie po jego śmierci.   Warunkiem nabycia prawa do odprawy pośmiertnej jest śmierć pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby. Sytuacje, kiedy pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy po ustaniu stosunku pracy, normuje art. 7 ustawy o świadczenia pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa.   Zgodnie z art. 93 § 4, członkami rodziny pracownika uprawnionymi do świadczenia są: małżonek oraz inni członkowie rodziny, spełniający warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej. Aktualnie krąg tych osób wyznacza przepis art. 67 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Poza owdowiałym małżonkiem są nimi (przy spełnieniu dodatkowych warunków): dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione, przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej, oraz rodzice. Odprawa dzielona jest w częściach równych pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny (art. 93 § 5); jeżeli po zmarłym pozostał tylko jeden członek rodziny, to odprawa przysługuje mu w wysokości 50% (§ 6).   Przepis art. 93 § 7 reguluje sytuację zbiegu uprawnień do odprawy pośmiertnej oraz do odszkodowania wypłacanego przez instytucje ubezpieczeniowe rodzinie zmarłego pracownika, jeżeli pracownik był ubezpieczony na życie przez swojego pracodawcę; należy przez to rozumieć odprowadzanie przez pracodawcę składek na jego koszt. Pracodawca zwolniony jest od wypłaty odprawy pośmiertnej, jeżeli odszkodowanie jest równe odprawie lub wyższe od niej, a gdy jest niższe, to obowiązany jest do wyrównania różnicy między tymi świadczeniami.   Wysokość odprawy uzależniona jest od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynosi: – jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat; – trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat; – sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat. Okres zatrudnienia u danego pracodawcy to także wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, które łączą tego samego pracodawcę z tym samym pracownikiem. Nie mają przy tym znaczenia długości przerw pomiędzy nimi.   Do okresu zatrudnienia branego pod uwagę do obliczenia odprawy zalicza się pracownikowi również okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła w ramach przejęcia zakładu pracy oraz w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca to następca prawny w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika. Wysokość odprawy wylicza się jak wysokość ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Przy obliczaniu należy wziąć pod uwagę wynagrodzenie oraz inne świadczenia ze stosunku pracy.   Michał Mordak Prawnik Kancelaria NK Legal]]>