AKTUALIZACJA 30.06.2023
W ślad za artykułem opublikowanym w dniu 01 czerwca 2023 r., informujemy że zgodnie z przewidywaniami, już z dniem 1 lipca 2023 r. zostanie odwołany stan zagrożenia epidemicznego wprowadzony w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Tym samym utraci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 maja 2022 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, co definitywnie i oficjalnie kończy wszelkie obostrzenia związane z tym stanem na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Przypominamy, że zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego nie oznacza automatycznego powrotu do stanu prawnego sprzed 14 marca 2020 r. W wielu przepisach przewidziano różne okresy przejściowe, które umożliwiają przystosowanie się do zmian. W razie jakichkolwiek pytań prawnych z tym związanych pozostajemy do Państwa dyspozycji.
ODWOŁANIE STANU ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO A KONSEKWENCJE PRAWNE W OBROCIE GOSPODARCZYM
Wiele wskazuje na to, że już z dniem 1 lipca 2023 r., zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia, zostanie odwołany stan zagrożenia epidemicznego wprowadzony w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Tym samym utraci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 maja 2022 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego.
Podczas pandemii, począwszy od 14 marca 2020 r. wprowadzono wiele przepisów, które istotnie zmieniły zasady obrotu prawnego. Część z nich obowiązuje do dnia dzisiejszego, bowiem nawet po zniesieniu epidemii zapisy te nie straciły mocy.
Zniesienie ww. regulacji i przywrócenie niejako stanu prawnego sprzed 14 marca 2020 r. będzie najbardziej dotkliwe dla pracodawców, zatem to oni powinni przygotować się na nie przede wszystkim od strony kadrowej.
Jedną z najbardziej problematycznych zmian, a istniejącej aż do teraz, było zniesienie skutku doręczenia przesyłki pocztowej zawierającej pismo z oświadczeniem woli w przypadku podwójnej awizacji (art. 98 ust. 1 ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 376). Przypomnijmy, że nieodebrane pismo podlegające doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy – Prawo pocztowe (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 896), którego termin odbioru określony w zawiadomieniu o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie można uznać za doręczone w czasie obowiązywania tych stanów oraz przed upływem 14 dni od dnia ich zniesienia. W konsekwencji w wielu przypadkach utrudnionym, a czasem niemożliwym nawet było złożenie oświadczenia choćby np. o wypowiedzeniu umowy o pracę. Już niedługo wyjątek ten przestanie obowiązywać, a powróci tzw. fikcja doręczenia.
Kolejno, w czasie trwania ograniczeń pracodawcy zostali zwolnieni z obowiązku organizowania i przeprowadzania szkoleń okresowych w dziedzinie bhp. W sytuacji, gdy badania lekarskie zostały wykonane przed datą 7 marca 2020 r. i kończyły swoją ważność po tym dniu, podlegały ona przedłużeniu na okres nie dłuższy niż 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Zatem, po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego należy wykonać te badania w ciągu 180 dni od dnia jego odwołania.
Dalej, art. 15 gc tzw. specustawy covidowej umożliwiał pracodawcy w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, udzielenie pracownikowi bez uzyskania jego zgody i z pominięciem planu urlopów, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni. Takie uprawnienie pracodawcy już wkrótce wygaśnie.
Wygaśnie też niedługo przedłużenie legalnego pobytu obywateli państw trzecich, o czym pisaliśmy w poprzednich artykułach. Od 14 marca 2020 r. okres legalnego pobytu w Polsce tych cudzoziemców ulegał przedłużeniu z mocy prawa do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego stanu, który obowiązywał jako ostatni. Wszelkie kwestie związane z legalizacją pobytu oraz pracą takich osób powinny być zatem bezzwłocznie uregulowane.
Odrębną kwestią jest upływ terminu legalizacji pobytu obywateli Ukrainy, którzy przyjechali do Polski w okresie od 24 lutego 2022 r. w związku działaniami wojennymi na Ukrainie. Wbrew wcześniejszym planom, uznawalny za legalny pobyt dla tej grupy zostanie przedłużony do 4 marca 2024 r. Data ta pokrywa się z zakończeniem przedłużonego okresu, w jakim państwa członkowskie Unii Europejskiej zapewniają obywatelom Ukrainy ochronę czasową.
Anna Klajn
Adwokat | NK Legal Partners
