Masowe rozwiązywanie z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, zwane potocznie „zwolnieniami grupowymi” lub „zbiorowymi”, regulują przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Kiedy mamy do czynienia ze zwolnieniami grupowymi? O zwolnieniach grupowych i zastosowaniu ww. ustawy mamy do czynienia wówczas, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników. Jednakże o tym, czy zwolnienie będzie mieć charakter grupowy czy nie, ostatecznie decyduje rozmiar przedsiębiorstwa. Będziemy mieć z nim do czynienia gdy pracodawca rozwiązywać będzie stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej: 1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników, 2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników, 3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników Pamiętać też należy, że liczby powyższe obejmują też pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników. Procedura zwolnień grupowych krok po kroku: 1) Na pracodawcy ciąży obowiązek konsultacji zwolnień grupowych z zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi u pracodawcy – o ile oczywiście takowe działają. Jeżeli organizacji takich nie ma, pracodawca ma obowiązek dokonać konsultacji z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy (dalej zwani „przedstawicielami pracowników”). Konsultacja ta dotyczy w szczególności możliwości uniknięcia lub zmniejszenia rozmiaru grupowego zwolnienia oraz spraw pracowniczych związanych z tym zwolnieniem, w tym zwłaszcza możliwości przekwalifikowania lub przeszkolenia zawodowego, a także uzyskania innego zatrudnienia przez zwolnionych pracowników. 2) poinformowanie na piśmie organizacji związkowych (przedstawicieli pracowników, gdy związków nie ma) o przyczynach zamierzonego grupowego zwolnienia, liczbie zatrudnionych pracowników i grupach zawodowych, do których oni należą, grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia, okresie, w ciągu którego nastąpi takie zwolnienie, proponowanych kryteriach doboru pracowników do grupowego zwolnienia, kolejności dokonywania zwolnień pracowników, propozycjach rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem, a jeżeli obejmują one świadczenia pieniężne, pracodawca jest obowiązany dodatkowo przedstawić sposób ustalania ich wysokości, a także wszelkie inne informacje, jeżeli mogą mieć wpływ na przebieg konsultacji o których mowa w pkt 1). Informacje te muszą zostać przekazane w takim terminie, aby organizacje związkowe (przedstawiciele pracowników) mogli w ramach konsultacji zgłosić własne uwagi i propozycje w powyższym zakresie. 3) Informacje o których mowa w punkcie 2), pracodawca przekazuje także pisemnie powiatowemu urzędowi pracy – z wyłączeniem informacji dotyczących sposobu ustalania wysokości świadczeń pieniężnych przysługujących pracownikom. 4) W terminie nie dłuższym niż 20 dni od dnia pisemnego zawiadomienia o którym mowa w punkcie 2), pracodawca i organizacje związkowe (jeżeli organizacje związkowe nie działają u danego pracodawcy, odsyłam do punktu 5) ) zawierają porozumienie w sprawie zwolnień. W porozumieniu takim określa się zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia, a także obowiązki pracodawcy w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia innych spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem. W przypadku braku osiągnięcia porozumienia z organizacjami związkowymi, pracodawca te samy zasady ustala samodzielnie w regulaminie, uwzględniając, w miarę możliwości, propozycje przedstawione w ramach konsultacji przez zakładowe organizacje związkowe. 5) Jeżeli u pracodawcy nie działają organizacje związkowe, to nie dochodzi do zawarcia porozumienia opisywanego w punkcie 4) – zamiast tego pracodawca samodzielnie ustala regulamin zasad postępowania dotyczący danych zwolnień grupowych – oczywiście w miarę możliwości uwzględniając uwagi zgłaszane przez przedstawicieli pracowników w ramach wcześniej opisywanych konsultacji. 6) Po zawarciu porozumienia lub ustaleniu regulaminu zwolnień grupowych, pracodawca na piśmie zawiadamia właściwy powiatowy urząd pracy o przyjętych ustaleniach dotyczących grupowego zwolnienia, w tym o liczbie zatrudnionych i zwalnianych pracowników oraz o przyczynach ich zwolnienia, okresie, w ciągu którego ma być dokonane zwolnienie, a także o przeprowadzonej konsultacji zamierzonego grupowego zwolnienia z zakładowymi organizacjami związkowymi lub z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Kopię tego zawiadomienia pracodawca przekazuje także organizacjom związkowym (przedstawicielom pracowników), którzy mogą temu powiatowemu urzędowi pracy przekazać uwagi dotyczące grupowego zwolnienia – np. w zakresie tego, że nie zostały uwzględnione ich zastrzeżenia podnoszone podczas konsultacji. Gdy pracodawca zawiadomił już pisemnie powiatowy urząd pracy o zwolnieniach, może rozpocząć składanie wypowiedzeń. Zgodnie jednak z art. 6 ust. 2 ustawy, rozwiązanie z pracownikiem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia może nastąpić nie wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia zawiadomienia powiatowego urzędu pracy. Łukasz Rodak Prawnik Kancelaria NK Legal ]]>