Wielu przedsiębiorców decyduje się na rozszerzenie swojej działalności także w świecie wirtualnym. Sprzedaż towarów i usług za pośrednictwem sklepu internetowego jest powszechnym już sposobem na poszerzenie grona klientów. Jednak uruchamiając sprzedaż internetową, poza aspektami czysto biznesowymi, przedsiębiorcy powinni mieć na uwadze także zgodność z prawem.
Aktem prawnym nadającym ramy internetowej działalności jest ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Wprost z tej ustawy wynika obowiązek posiadania regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną. W tym miejscu należy poczynić uwagę, że już samo umożliwienie dokonania zakupów w sieci stanowi usługę świadczoną drogą elektroniczną – zatem każdy sklep internetowy, nawet jeśli nie oferuje żadnych innych usług (takich jak np. możliwość założenia konta użytkownika czy newsletter), musi posiadać swój regulamin.
Regulamin sklepu internetowego w najprostszym ujęciu stanowi wzorzec umowy zawieranej przez sprzedającego z kupującym. Powinien on zatem zawierać postanowienia istotne dla dokonywanych transakcji – głównie prawa oraz obowiązki stron. Jego zadaniem jest uporządkowanie informacji przekazywanych kupującemu, umożliwienie kupującemu zapoznanie się z nimi oraz zaakceptowanie ich. Wspomniana ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną wskazuje obligatoryjne elementy, które regulamin musi zawierać. Są nimi: rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną, warunki świadczenia usług drogą elektroniczną (w tym: wymagania techniczne oraz zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym), warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną, a także tryb postępowania reklamacyjnego. Podchodząc do zagadnienia praktycznie – warto poświęcić więcej uwagi temu ostatniemu elementowi. Precyzyjne określenie trybu reklamacji może pozwolić na uniknięcie wielu sporów na tle ewentualnych wad sprzedawanych produktów.
Sama ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną wypowiada się na temat regulaminu w dość lakoniczny sposób. Przedsiębiorcy muszą jednak pamiętać, że na ich działalność wpływ mają także inne akty prawne – w szczególności Kodeks cywilny, ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO), a także, jeśli drugą stroną transakcji jest konsument, ustawa o prawach konsumenta. Ostatni z wymienionych aktów zawiera w art. 12 obszerny katalog informacji, które sprzedający musi przekazać konsumentowi zawierającemu umowę na odległość (sprzedaż internetowa jest przykładem takiej umowy zawieranej na odległość). Znajdują się tam punkty dotyczące między innymi procedury rozpatrywania reklamacji, prawa odstąpienia od umowy, pozasądowych sposobów dochodzenia roszczeń czy danych identyfikujących sprzedającego. Ustawa o prawach konsumenta nie narzuca konkretnej formy, w jakiej informacje te muszą zostać przekazane, stanowiąc jedynie, iż forma ta powinna odpowiadać rodzajowi środka porozumiewania się na odległość. Zatem przekazywanie informacji wprost na stronie internetowej, na której jest prowadzona sprzedaż należy uznać za spełniające wymóg adekwatnej formy. Zawarcie tych informacji w regulaminie (który jest przecież udostępniany na stronie internetowej) nasuwa się jako naturalne rozwiązanie. Zamieszczenie wszystkich wymaganych danych w jednym dokumencie sprzyja przejrzystości regulacji i stanowi przejaw prokonsumenckiej postawy sprzedającego – co z pewnością zostanie docenione przez kupujących.
W podobny sposób internetowy sprzedający może zrealizować obowiązki nałożone na niego przez RODO. Unijne rozporządzenie o ochronie danych osobowych także nakłada szereg obowiązków informacyjnych na podmioty, które przetwarzają dane osobowe. Administrator danych (a jest nim sprzedający, który pozyskuje i przetwarza dane kupujących) musi przekazać informacje między innymi o celu przetwarzania danych osobowych, podstawie prawnej przetwarzania czy okresie przechowywania danych. Powszechną (i oczywiście prawidłową) praktyką jest tworzenie odrębnego dokumentu (najczęściej zwanego „Polityką prywatności”), by zawrzeć w nim informacje dotyczące przetwarzania danych osobowych, w tym stosowania plików Cookies. Formalnie nie ma jednak przeszkód, by informacje te również znalazły się w regulaminie sklepu internetowego. Czytelnym i pomocnym dla kupujących rozwiązaniem jest również zamieszczanie podstawowych informacji o przetwarzaniu danych osobowych w regulaminie oraz pełne ich rozwinięcie w polityce prywatności.
Posiadanie regulaminu jest prawnym obowiązkiem każdego sklepu internetowego. Jego obligatoryjna treść jest jednak bardzo wąska – ogranicza się do wskazania rodzajów i zakresu usług świadczonych drogą elektroniczną, warunków ich świadczenia, warunków zawierania i rozwiązywania umów, a także trybu postępowania reklamacyjnego. Jednocześnie jednak regulamin sklepu internetowego stanowi świetne środowisko do przekazania kupującym (w szczególności konsumentom) innych informacji wymaganych przez prawo.
Z pewnością warto poświęcić nieco więcej czasu i przygotować solidny regulamin – rzetelnie sporządzony dokument usprawni funkcjonowanie sklepu internetowego i zminimalizuje ryzyko powstawania sporów na linii sprzedający-kupujący. Niebagatelne znaczenie ma również odpowiedzialność ciążąca na sprzedających – niespełnienie opisanych wyżej obowiązków informacyjnych może pociągać za sobą odpowiedzialność cywilną oraz wykroczeniową na gruncie przepisów o ochronie konsumentów. Aby mieć pewność, że działalność sklepu internetowego jest w pełni zgodna z obowiązującym prawem i spełnia wszystkie wymogi, warto powierzyć przygotowanie regulaminu profesjonalnemu prawnikowi.
