Wynagrodzenie kierowców za pracę w porze nocnej

Wynagrodzenie kierowców za pracę w porze nocnej oraz prace w godzinach nadliczbowych, a płaca minimalna?   Na mocy zapisów art. 6 oraz 7 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z dnia 10 października 2002 r. należy wskazać, iż płaca minimalna to nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale wszystkie składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, które zostały zaliczone do wynagrodzeń osobowych przez Główny Urząd Statystyczny, a nie zostały wskazane w art. 6 ust. 5 ww. ustawy, czyli: 1) nagrody jubileuszowej; 2) odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy; 3) wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.   Do kwoty minimalnego wynagrodzenia, które powinien otrzymać pracownik za pełny miesiąc, nie można zatem zaliczyć ryczałtu za godziny nadliczbowe, można natomiast doliczyć wynagrodzenie za czynności przewidziane do wykonania poza normalnymi godzinami pracy w zakładzie lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (dyżury).   Tak jasna sytuacja nie dotyczy jednak ryczałtu za pracę w porze nocnej, ale zdaniem części doktryny do kwoty minimalnej pensji, którą powinien otrzymać pracownik, nie powinno zaliczać się również dodatku za pracę w porze nocnej, gdyż dodatek ten obliczany jest od stawki minimalnej (to samo dotyczy ryczałtu). Biorąc jednak pod uwagę regulacje prawne oraz wskazane w uzasadnieniu stanowiska PIP i MPiPS, taki zakaz z prawnego punktu widzenia z nich nie wynika.   Do kwoty minimalnej pensji, którą powinien otrzymać pracownik za pełny miesiąc, nie można zaliczyć normalnego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe i dodatku z tego tytułu. Co prawda w wyłączeniach z wynagrodzenia minimalnego mowa jest tylko o wynagrodzeniu za pracę nadliczbową, jednak przyjmuje się, że intencji ustawodawcy było ustalenie, że wyłączeniu podlega całkowite honorarium za pracę nadliczbową, tj. zarówno wynagrodzenie za pracę nadliczbową, jak i dodatek za pracę nadliczbową.   Odnośnie natomiast bezpośrednio już kierowców, to zapisy art. 20 ustawy o czasie pracy kierowców także wprost daje możliwość pracy w godzinach nadliczbowych.   Zgodnie z art. 1518 KP pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej. W stosunku do pracowników wykonujących pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy dodatek może być zastąpiony ryczałtem, jednak wysokość tego świadczenia powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej.   Stanowisko GIP z 6.4.2009 r. (GPP-471-4560-25/09/PE/RP) w sprawie minimalnego wynagrodzenia pracownika oraz w sprawie minimalnego wynagrodzenia. Zgodnie z art. 6 ust. 4 6 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z dnia 10 października 2002 r. do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika przyjmuje się przysługujące mu składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych, z zastrzeżeniem ust. 5 (…). (…) Według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych należą też dodatek m.in. za pracę w nocy. Mimo że taki stan rzeczy budzi wątpliwości i zastrzeżenia PIP, która postuluje o zmianę dotychczasowych przepisów w tej materii, to zgodnie z przepisami do minimalnego wynagrodzenia możemy wliczać dodatek za pracę w nocy (…). Stanowisko MPiPS z 6.3.2009 r. Zakres składników wynagrodzeń w gospodarce narodowej (…) definiuje wynagrodzenia osobowe pracowników, jako wynagrodzenia i inne świadczenia z tytułu pracy, wypłacane lub wydawane w naturze (odpowiednio przeliczone). (…) W cz. II Wynagrodzenia osobowe wymienione są obok wynagrodzenia zasadniczego, premii i nagród także dodatki za staż pracy oraz inne dodatki (dodatkowe wynagrodzenia) za szczególne właściwości pracy, szczególne kwalifikacje lub warunki pracy. Wśród wymienionych dodatków mieści się także dodatek za pracę w porze nocnej. Należy dodać, że charakter prawny dodatku i ryczałtu za porę nocną jest taki sam – rekompensata za pracę nocną.   Mając na uwadze przepisy prawne oraz wskazane wyżej interpretacje urzędowe, należałoby uznać, że z prawnego punktu widzenia nie ma zakazu wliczania ryczałtu za pracę w porze nocnej do minimalnego wynagrodzenia za pracę.   W piśmiennictwie prezentowany jest jednak pogląd, że do gwarantowanej ustawowo minimalnej zapłaty za pracę nie powinno się doliczać dodatku za pracę w porze nocnej, gdyż dodatek ten obliczany jest od stawki minimalnej. Z takiego sposobu jego obliczania można zatem wnioskować, że w zamiarze ustawodawcy było, aby dodatkowe wynagrodzenie za pracę nocną wypłacać ponad tę płacę minimalną. Ponownie odnosząc się bezpośrednio już kierowców to zapisy ustawy o czasie pracy kierowców także wprost dają możliwość pracy w nocy jednakże są pewne ograniczenia, gdyż na podstawie przepisu art. 21 należy wywieźć, iż „w przypadku gdy praca jest wykonywana w porze nocnej, czas pracy kierowcy nie może przekraczać 10 godzin w danej dobie.”   Katarzyna Czepiel Prawnik Kancelaria NK Legal]]>